Shíva

Shíva sýndur sem Nataraja, drottinn dansins

Shíva er einn vinsælasti guðinn á Indlandi. Ásamt Brahma og Vishnú er hann hluti af hindúaþrenningunni, trimurti. Litið er á Brahma, Vishnú og Shíva sem þrjár birtingarmyndir hinnar einu æðstu veru. Þeir eru „hinir þrír í einum,“ sem samsvarar hinni vestrænu þrenningu föður, sonar og heilags anda. Brahma persónugerir sköpunaraþátt Guðs, Vishnú viðhaldarinn og verndarinn og Shíva sem eyðir eða leysir upp. Shíva felur í sér allar þessar hliðar fyrir hindúum sem velja hann sem guðdóm sinn.

Tilbiðjendur Shíva virða hann sem æðsta veruleikann, hinn algera guðdóm. Þeir líta á hann sem gúrú allra gúrúa, eyðanda veraldarhyggju, fáfræði, illsku og illvirkja, haturs og sjúkdóma. Hann veitir visku og langlífi og hann er afneitun efnislegra gæða og hluttekningar holdi klædd.

Trúarskoðanir hindúa

Nafnið Shíva er dregið af sanskrítarorði sem merkir "heillvænlegt", "vinsamlegt" eða "vingjarnlegt." Hinar mörgu hliðar og hlutverk Shíva eru táknuð í hinum ýmsu nöfnum sem honum eru gefin. Hinduarit sem heitir Shiva-Purana nefnir 1.008 nöfn fyrir Shiva. Eitt af nöfnum Shiva er Shambhu, sem þýðir „velviljaður“ eða „hamingjuvaldur“. Annað nafn er Shankara, sem þýðir "gleðigjafi" eða "veitandi alls góðs". Sem Mahadeva er hann „guðinn mikli“.

Pashupati er annað nafn, sem þýðir „nautgripaherra“. Sem nautadrottinn er Shíva hirðir eða sálnahirðir. Shíva er sýndur ríðandi á hvítu nauti sem heitir ("glaðlyndur"). Samkvæmt hindúahefð var hann einn af hollustumönnum Shíva sem tók á sig mynd nauts vegna þess að mannslíkaminn hafði ekki nóg burðarþol fyrir ofsakátri tilbeiðslu hans á Shíva. Nandi nautinu er lýst í flestum Shíva musterum. Hann situr venjulega og snýr að myndinni af Shíva. Nandi táknar sál mannsins sem þráir Guð. Hann táknar líka sálina sem er í djúpri íhugun um Shíva sem æðsta veruleikanum. Shíva hjálpar þér að leysa æðsta veruleika þinn.

Tilbeiðsla á Shíva

Tilbeiðsla á Sháva á rætur í hefð bhakti jóga, leiðinni til að sameinast Guði í gegnum kærleika. Tilbiðjandinn velur sérstakan guð eða holdtekju Guðs sem hann gefur alla sína hollustu. Hann elskar þessa hlið á Guði meira en nokkuð eða nokkurn annan.

Að kyrja bhajansöng með hátemmdri hjartnæmri röddu í háleitum lofgjörðum til Shíva er ein af leiðunum sem trúaðir færast nær Drottni sínum. Þeir biðja líka til hans, líkja eftir honum, hafa trú á náð hans og hluttekningu og bera lotningu fyrir ímynd hans. Í bhakti jóga táknar guðdómurinn Atman – hinn íbúandi Guð, hinn óforgengilega, óhrörnandi kjarna mannsins. Þegar lærisveinninn dýrkar hina útvöldu hugsjónarmynd sína afhjúpar hann ekki aðeins sinn eigin dulda guðdóm heldur verður hann líka eitt með ástfóstri sínu. Markmið elskenda Shíva er að öðlast shivatva, eðli Shíva.

Þegar sálin ræktar æðstu ást sína til Shíva kemur hann sem gúrú sálinni til bjargar, vekur hana til innri veruleika síns og hreinsar hana af öllum lægri ástríðum. Með því að íhuga stöðugt nafn hans og ímynd, með því að afneita öllu sem ekki er Shíva — öllu sem leiðir hugann afvega og tímabundnum lystisemdum skynfæranna — verður sálin eingöngu sköpun hins guðlega vilja. Hún lifir og hrærist í kosmískum dansi Shiva uns hún og Shiva verða loksins eitt. „Enginn veit hvar Drottinn [Shíva] býr,“ segir Tirumular, dýrlingurinn og jóginn sem samdi meira en þrjú þúsund lofsöngva til Shiva. „Þeim sem leita hans býr hann að eilífu hið innra. Þegar þú sérð Drottin verður hann og þú eitt."

Shíva, Parvati og synir þeirra á Kailasfjallinu (18th century)

Eiginleikar Shíva

Eiginleikar Shíva gefa góða innsýn í andstæður. Hann stendur bæði fyrir íhuganir og athafnasemi. Hann er oft sýndur í djúpri jógahugleiðslu sem betlimunkur. Sem Maha Yogi, eða mikill jógi, er hann konungur jóganna, æðsta holdtekning anda meinlætalifnaðarins. Shíva persónugerir einnig hinn aflræna alheim. Í hindúaritinu Kurma-Purana segir Shíva: „Ég er upphafsmaðurinn, guðinn sem dvelur í æðstu sælu. Ég, jóginn, dansa að eilífu.“

Samkvæmt trú hindúa flytur Shíva ýmsa dansa. Einn af dönsum hans heitir Tandava. Það er dans sköpunar og eyðingar. Þegar Shíva dansar verður alheimurinn til, hann helst við og að ákveðnu tímabili liðnu markar dans Shíva endalok heimsins. Vinsælasta táknmyndd Shíva er Nataraja, konungur dansaranna, eða Drottinn danssins. Dansstaður Nataraja er gullinn salur í miðju alheimsins. Þessi gullni salur táknar hjarta mannsins. Í einum hindúalofsöng þar sem dansi Shíva er fagnað segir svo frá að „þegar hann dansar birtist hann í flekklausu lótusblómi hjartans.“

Kailasfjallið

► Aðalgrein: Kailas-fjallið

Kailasfjallið er hásæti Shíva og staðsetning paradísar hans. Þetta tignarlega fjall er hæsti tindur Kailas-fjallgarðsins í tíbetsku Himalajafjöllunum. Hindúar tigna Kailas sem hið helgasta fjall í heimi og fara þangað í pílagrímsferðir.

Samband Shíva við unnendur sína er ákaflega persónulegt. Þó að hann búi í Kailas er uppáhaldsbústaður hans í hjarta unnenda sinna.

The Ganges áin

According to Hindu tradition, when the gods decided to allow the Ganges River to descend from heaven, Shiva received the full impact of the massive weight of the falling water on his head lest the earth be shattered by the gigantic torrent. Shiva’s matted hair tamed the rushing cascade. He divided it into seven holy rivers, and the waters descended gently to earth.

To Hindus, the Ganges represents the refreshing river of spiritual wisdom. According to Hindu tradition, when the gods decided to allow that Ganges River to descend from heaven, Shiva in that point of the vortex of light, the whirling energy around him, was actually the balance between heaven and earth of the river that descended, which was a river of light and became the river of earth. And so the water of the Ganges is considered by Hindus to be a magical water, a holy water that purifies anything. The ascended masters teach that these seven holy rivers also represent the seven rays of the Holy Spirit that come out of the white light.

Shíva

Kenningar hans

Shiva’s role parallels that of the Holy Spirit in the Western Trinity. Shiva teaches that the threefold flame in your heart is the personification of Brahma, Vishnu and Shiva. He says:

You can see those three plumes as ourselves personified. Then you may talk to us. We are not a three-headed god, but Three-in-One, for we also have a threefold flame....

It is well for a time to visualize us personally rather than simply as an impersonal flame that is burning. Meditate upon us not as statues or pagan gods but as the very fire and the replica of the Godhead that has been placed in your heart.

Shíva segir að hann sé ávallt til staðar til að svara bænum þínum.

You do not need to call me with a long and loud call as if I were far away! A simple signal will suffice, for I am the genie of the ruby ray. I am always ready! Turn your life around with me, and I will show you my cosmic dance. And I will dance with you and whirl in the sphere of fire. Yes, I shall show you how imminent is your victory.

Drottinn Shíva hvetur okkur til að gera tilraun til að sigrast á neikvæðum venjum. Hann segir:

Give yourself a cycle to rise to a plane of greater dominion. Make a God-determination. Think now of a very certain condition within your consciousness that you know absolutely must go. Think of that human consciousness. Think of that problem or habit that has gnawed at you and kept you from your eternal salvation.

Now, beloved ones, I ask you, be a scientist of the New Age and try this one experiment for the next forty-eight hours: Each time you face that momentum—that memory, that consciousness, that habit or that desire, whatever it is that you long to see put into the flame—each time it crosses the line of the mind, the desire body, or your big toe, each time it comes into the memory, speak into it with the full ferocity of your voice: “Shiva! Shiva! Shiva! Shiva!”

Hinir kvenlegu mótpartar hans

Í hindúahefð á sérhver karllæg persónugerving Guðs sér kvenlega hliðstæðu, eða shaktí. Hinn karllægi sköpunarkraftur er virkjaður af þessu kvenlæga lögmáli. Þannig kristallast virkni Shíva í heimi formsins í gegnum kvenkyns samfellu hans. Hið hulda eðli hans er gert sýnilegt í gegnum hana. Hinir kvenlægu Shíva birtist í þremur meginbirtingarmyndum Shíva sem Parvatí, Durga og Kalí.

Sjá einnig

Parvati

Durga

Kalí

Heimildir

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, The Masters and Their Retreats, sjá “Shíva, Parvatí, Dúrga og Kalí”.

Shíva! Heilagir söngvar frá hjarta Indlands, hljóðdiskur.