Karma

From TSL Encyclopedia
Revision as of 09:07, 13 September 2024 by Hbraga (talk | contribs)

[Sanskrítarorð karman, nafnorð karma, „athöfn,“ „verknaður,“ „vinna“] Orka/vitund í verki; lögmálið um orsök og afleiðingu og endurgjald. Einnig kallað hringrásarlögmálið sem kveður á um að hvaðeina sem við gerum fari hringinn og hitti okkar sjálf fyrir til úrlausnar.

 
Hluti af greinaröð um
Kosmísk lögmál



Kosmísk lögmál



Samsvörunarlögmál
Hringrásarlögmál
Fyrirgefningarlögmál
Karmalögmál
Lögmál hins eina
Yfirskilvitleg lögmál
 

Páll postuli sagði: "Það sem maður sáir, það mun hann og uppskera."[1] Newton sagði: „Fyrir hverja aðgerð er jöfn og andstæð viðbrögð.

Í karmalögmálinu er áskilin endurfæðing sálarinnar uns allar karmahringrásir hafa verið jafnaðar. Þannig ræður maðurinn örlögum sínum með verkum sínum frá einu æviskeiði til annars, þar á meðal hugsunum sínum, tilfinningum, orðum og gjörðum.

Uppruni

Karma er orka Guðs í verki. Orkan, sem er upprunnin í huga Guðs, er þrenning Logosins, orka-verkun-endurverkun-samverkun. Skapandi kraftsvið huga Guðs er uppspretta karma.

Orðið karma hefur verið notað bæði í víðri og þröngri merkingu í gegnum aldirnar til að skilgreina síbreytileg hugtök mannsins um orsakasamhengi, kosmísk lögmál og tengsl hans við það lögmál. Forn uppruni orðsins er orkulykill sem stjórnar flæðinu frá anda til efnis. Karma, samkvæmt uppstignu meisturunum er dregið af lemúrísku rótinni sem útleggst á ensku "Ca use [orsök] Ray [geisli] í Manifestation" [birtingu] — þess vegna "Ka-Ra-Ma."

Karma er Guð — Guð sem lögmál; Guð sem meginregla; Guð sem vilji, viska og kærleikur andans verður að efni. Karmalögmálið er lögmál tilverunnar, að vera alltaf í því ástandi að verða — hreyfing æðra sjálfsins sem yfirstígur æðra sjálfið.

Karma er hringrásalögmál, að færast út og færast inn um svið kosmískrar vitundar Guðs sjálfs — útöndun og innöndun Drottins.

Á öllum sjö sviðum anda-efnis alheimsins er karma lögmál sköpunarinnar, antahkarana sköpunarinnar. Það er samþætting orkuflæðis milli skaparans og sköpunarinnar. Karma eru orsakir sem verða afleiðingar, afleiðingar sem verða orsakir — sem aftur verða afleiðingar. Karma er hin mikla keðja helgiveldisins, hlekkur fyrir hlekk sem flytur orku Alfa og Ómega, upphaf og lok hringrása.

Karma Guðs

Aðalgrein: Guð

„Í upphafi skapaði Guð himin og jörð“ — og keðja verkunar-endurverkunar-samverkunar var hafin. Guð, fyrsta orsökin, skapaði hið fyrsta karma. Með vilja sínum til að vera vildi Guð verða bæði skapari og sköpun og kom þar með af stað eilífri hreyfingu orku sinnar — karma. Með eilífri þrá Guðs að vera Guð gerir hið eina mikla sjálf karmalögmálið varanlegt í hringrásum alheimsins. Sköpun Guðs er karma hans. Synir og dætur Guðs eru karma hins æðsta lifandi Guðs.

Karma Guðs er karma fullkomnunarinnar — fullkomnun er flæði samræmis frá anda til efnis og frá efni til anda. Karma Guðs, sem uppfyllir lögmál orku hans á hreyfingu, má skilja sem hreyfingu vilja hans í endalausri röð frumafla sem framleiða aukakrafta og þriðja stigs krafta og svo framvegis endalaust, frá kjarna verundar hans til ummálsins og frá ummáli að kjarnanum. Karma Guðs er samstilling slíkra kosmískra krafta sem víxlverka í gegnum kosmísk kraftsvið, sem teygja sig að mörkum íveru hans í anda og efni.

Frjáls vilji og karma

Án hins frjálsa vilja getur ekkert karma verið til, hvort sem það er í Guði eða mönnum. Frjáls vilji er því fyrir tilverknað heilags anda, orsök birtingargeislans. Frjáls vilji er kjarni samþættingarlögmálsins. Aðeins Guð og maðurinn geta skapað karma því aðeins Guð og Guð í manninum hafa frjálsan vilja. Allar aðrar verur – þar á meðal náttúruverur, tívar og englar – eru verkfæri til að [framfylgja] vilja Guðs og vilja mannsins. Þess vegna eru þessar verur verkfæri til [úthlutunar] karma Guðs og manna.

Frjáls vilji engla er frjáls vilji Guðs. Englar þurfa að uppfylla vilja Guðs því ólíkt manninum er þeim ekki gefið frelsi til að gera tilraunir með orku Guðs. Þó að englar geri mistök sem hafa afleiðingar sem eru andstæðar vilja Guðs geta þeir síðar leiðrétt mistök sín og samstillt þá orku að vilja Guðs.

Uppreisn engla gegn vilja Guðs er af öðrum toga en það karma sem skapast þegar maðurinn beitir frjálsum vilja. Frjáls vilji er miðlægur í stækkandi Guðs-mynd mannsins innan ramma lögmálsins mikla. Maðurinn fær frelsi til að gera tilraunir með frjálsan vilja sinn því hann er guð í mótun.

Englar sem á hinn bóginn sölsa til sín frjálsan vilja Guðs svipta sig háleitri stöðu sinni ef þeir gera uppreisn gegn vilja Guðs sem þeim er falið að framfylgja. Þannig að ef engill kýs að fara á svig við vilja Guðs verður hann bannfærður úr englaríkinu til ríkisins við fótskör [Drottins] og endurholdgast í ríki mannsins.

Maðurinn, sem er gerður litlu lægri en englarnir,[2] er nú þegar bundinn við lægri svið afstæðisins. Svo þegar hann skapar neikvætt karma þá er hann einfaldlega áfram á sínu eigin stigi á meðan hann jafnar það. En engill sem gerir uppreisn gegn vilja Guðs fjarlægist háa stöðu sína, hina fullkomnu samsömun við Guð, og er vísað til lægri búsetusviða mannsins til að jafna orku Guðs sem hann hefur afmyndað.

Kenning hindúa

Í hindúasið þróaðist sanskrítarorðið karma (sem merkir upphaflega athöfn, vinna, verknaður) til að merkja þær athafnir sem binda sálina við fyrirbæraheiminn. „Alveg eins og bóndi gróðursetur ákveðna frætegund og fær ákveðna uppskeru, þannig er því einnig farið með góð og slæm verk,“ segir Mahabharata,[3] hindúasögu. Vegna þess að við höfum sáð bæði góðu og illu, verðum við að snúa aftur til að uppskera (það sem við sáðum).

Í hindúasið er viðurkennt að sumar sálir séu sáttar við að halda áfram að endurtaka þetta frá einu æviskeið til annars. Þeir njóta lífsins á jörðinni með samblandi af ánægju, sársauka, velgengni og mistökum. Þeir lifa og deyja og lifa aftur á ný, súpa seyðið af hinu góða og slæma karma sem þeir hafa sáð.

En það er til önnur leið fyrir þá sem þreytast á hinni endalausu endurkomu: sameining við Guð. Hvert líf, eins og franski skáldsagnahöfundurinn Honoré de Balzac útskýrði hugtakið, má lifa til að „ná áfangastaðnum þar sem ljósið skín. Dauðinn markar áfanga á þessari ferð.“[4]

Þegar sálir hafa ákveðið að snúa aftur til uppruna síns er markmið þeirra að hreinsa sig af myrkri fáfræðinnar. Ferlið getur tekið mörg æviskeið. Mahabharata líkir hreinsunarferlinu við verk gullsmiðs sem hreinsar málm sinn með því að stinga honum hvað eftir annað í eldinn. Þótt sál kunni að hreinsa sig í einu lífi með „miklu átaki“ þurfa flestar sálir „hundruð endurfæðinga“ til að hreinsa sig.[5] Þegar hún er hreinsuð er sálin laus við hringrás endurfæðinga, ein með Brahman. Sálin „verður ódauðleg.“[6]

Kenning búddhamanna

Búddhamenn líta líka á hringrás endurfæðinga sem hjól – hjól sem við erum bundin við þar til við getum rofið karmísku fjötrana. Siddhartha Gátama (um 563–483 f.Kr.), stofnandi búddhadóms, hóf lífið sem hindúi. Hann fékk að láni frá og útfærði hugmyndir hindúa um karma og endurholdgun.

Í einu þekktasta búddharitinu, Dhammapada, er karma útskýrt á eftirfarandi hátt: „Það sem við erum í dag leiðir af hugsunum okkar í gær og núverandi hugsanir okkar leggja grunninn að lífi morgundagsins: líf okkar er sköpun hugar okkar. Ef maður talar eða hegðar sér af óhreinum hvötum fylgir þjáningin honum eins og hjól kerrunnar fylgir skepnunni sem dregur vagninn. ... Ef maður talar eða hegðar sér af hreinum hvötum fylgir gleðin honum sem hans eigin skuggi. ”[7]

Karma og örlög

Nú er í tísku að nota orðið karma notað sem staðgengill fyrir örlög. En trú á karma er ekki forlagatrú. Karma getur valdið því að fólk fæðist með ákveðnar tilhneigingar eða eiginleika en það neyðir það ekki til að starfa í samræmi við þá eiginleika. Karma brýtur ekki í bága við frjálsan vilja.

Hver maður „getur valið að fylgja þeirri tilhneigingu sem hann hefur mótað eða beitt sér gegn henni,“[8] eins og Vedanta Society, samtök sem boðar kenningar hindúasiðar á Vesturlöndum útskýrir: „Karma felur ekki í sér nauðhyggju (þá kenningu að allt sem gerist ráðist nauðsynlega af undanfarandi orsökum),“ má lesa í „Alfræðiorðabók um austurlenska heimspeki og trúarbrögð“. „Athafnirnar ákvarða að vísu aðstæðurnar við endurfæðinguna en ekki gjörðir hins endurfædda einstaklings – karma skapar ástandið, ekki viðbrögðin við aðstæðunum”[9]

Búddhamenn eru á sama máli. Búddha kenndi að skilningur á karma gefur okkur tækifæri til að breyta framtíðinni. Hann skoraði á samtímakennara að nafni Makkhali Gosala, sem kenndi að mannleg viðleitni hefði engin áhrif á örlög og að frelsun væri sjálfsprottinn atburður. Fyrir Búddha var trú á örlög, eða forlög, hættulegust allra kenninga.

Frekar en að fela sig á vald óafturkræfra örlaga, kenndi hann, gerir endurholdgun okkur kleift að grípa til aðgerða í dag til að breyta framtíðinni. Góð verk okkar í dag geta gert okkur hamingjusamari á morgun. Eins og Dhammapada orðar það: „Alveg eins og manni sem hefur verið lengi í burtu er tekið með fagnaðarlátum af ættingjum sínum, velunnurum og vinum þegar hann snýr aftur heim; á sama hátt taka góð verk manns í lífi hans vel á móti honum í öðru lífi, með gleði vinar sem hittir annan vin við endurkomu hans.“[10]

Samkvæmt hindúum og búddhamönnum er það áskilið í karma okkar að við höldum áfram að endurfæðast uns við náum guðlegri sameiningu. Sambandið við Atman getur átt sér stað í áföngum á meðan við lifum og orðið varanlegt eftir dauðann.

Karma og kristni

Aðalgrein: Karma í Biblíunni

Karmalögmálið er sett fram í Biblíunni. Páll postuli gerir ljóst hvað Jesús kenndi honum og hvað hann lærði af eigin lífsreynslu:

Sérhver verður að bera sína byrði...

Villist ekki! Guð lætur ekki að sér hæða. Það sem maður sáir, það mun hann og uppskera..[11]

Karma getur fært þeim ávinning og blessun sem sáð hafa vel samkvæmt hinni gullnu reglu: „Gerðu öðrum eins og þú vilt að þeir gjöri þér.

Jesús staðfestir lögmál orsaka og afleiðinga og frjálsan vilja hvað eftir annað í dæmisögum hans til sinna nánustu og í viðvörunum hans til niðja hinna óguðlegu. Drottinn okkar talar oft um dómsdaginn, sem er dagur uppgjörs á karmareikningum hvers manns eins og þeir eru skráðir í lífsbók hans. Í Matteusi 12:35–37 flytur hann fyrirlestra fyrir fræðimenn og farísea um lögmál orsaka og afleiðinga:

Góður maður ber gott fram úr góðum sjóði [þ.e. gott karma], en vondur maður ber vont fram úr vondum sjóði [þ.e. slæmt karma].

En ég segi yður: Hvert ónytjuorð, sem menn mæla, munu þeir verða að svara fyrir á dómsdegi.

Því af orðum þínum muntu sýknaður, og af orðum þínum muntu sakfelldur verða.

Í Matteusi 25 sýnir Jesús að lokadómur er byggður á karma sanns (góðs) eða ósanns (slæms) kristindóms. Hér er kærleiksverk (þ.e. kærleikur) lykillinn að hjálpræði. Drottinn lofar þeim sem þjóna honum jafnvel í persónu „eins af mínum minnstu bræðrum“[12] að þeir skulu erfa guðsríkið; en við þá sem ekki þjóna honum vegna kærleika Krists í öllum mönnum, segir hann: „Farið frá mér, bölvaðir, í þann eilífa eld, [13] sem búinn er djöflinum og árum hans.“[14]

Páll postuli, í hvatningu sinni til hinna þrjósku Rómverja, staðfestir Jesús kenninguna um laun karma:

[Guð] mun gjalda sérhverjum eftir verkum hans: Þeim eilíft líf, sem með staðfestu í góðu verki leita vegsemdar, heiðurs og ódauðleika, en þeim reiði og óvild, sem leiðast af eigingirni og óhlýðnast sannleikanum, en hlýðnast ranglætinu. Þrenging og angist kemur yfir sérhverja mannssál, er illt fremur, ... en vegsemd, heiður og frið hlýtur sérhver sá er gjörir hið góða. ... Því að Guð fer ekki í manngreinarálit.</ref>

Í fjallræðunni leggur Jesús út af stærðfræðilegri nákvæmni karmalögmálsins: „Því að með þeim dómi, sem þér dæmið, munuð þér dæmd verða og með þeim mæli, sem þér mælið, mun yður mælt verða.“[15] Reyndar er öll fjallræðan (Matteus 5–7) kenning Jesú um laun réttlátrar og ranglátrar hegðunar. Það er kenning hans um afleiðingar hugsana, tilfinninga, orða og gjörða. Það er besta lexían um karma, eins og lögmálið um persónulega ábyrgð á gjörðum manns, sem finna má hvar sem er.

Karmadrottnarnir

Aðalgrein: Karmíska ráðið

Karmíska ráðið samanstendur af átta uppstignum meisturum sem er falið að úthluta réttlæti til þessa heimskerfis, miskunn og dóma fyrir hönd hvers lífsstraums. Karma drottnarnir eru guðlegir umboðsmenn sem þjóna undir stjórn hinna tuttugu og fjögurra öldunga sem milligöngumenn milli þjóðar og karma þeirra.

Karmadrottnar dæma einstaklingskarma, hópkarma, þjóðarkarma og heimskarma yfir ákveðin tímabil, og leitast ávallt við að beita lögmálinu á þann hátt sem gefur fólki besta tækifæri til að taka andlegum framförum.

Stjörnuspeki og karma

Aðalgrein: Stjörnuspeki

Rétt skilið spá stjörnuspekingar nákvæmlega fyrir um endurkomu karma. Með stjörnuspeki er hægt að kortleggja tímann og hvernig einstaklingar, stofnanir, þjóðir og plánetur öðlast karma sitt og vígslur sínar. Hvert stjörnumerki og hver pláneta er prófdómari og getur gegnt hlutverki gúrús í lífi okkar.

Það er ekki stjörnuspeki okkar sem skapar okkur heldur erum það við sem búum til stjörnuspeki okkar. Við fæðingu okkar hefur verið letrað inn í stjörnuspeki okkar á táknmáli summuna af því karma sem Karmadrottnarnir hafa úrskurðað að við munum standa frammi fyrir í þessu lífi. Og þegar karma snýr aftur erum við prófuð. Hver einstaklingur bregst við stjörnuspeki sinni, þar af leiðandi karma sínu, samkvæmt sálrænni uppbyggingu persónuleika síns sem þróast hefur í mörgum lífum.

Það sem við álítum vera „slæma“ stjörnuspá gefur í raun til kynna hið karmíska varnarleysi okkar. Það segir okkur að við verðum berskjölduð fyrir tilteknum afstöðum plánetanna og þeim þunga sem það færir okkur heim í hlað á ákveðnum degi og klukkustund sem hægt er að vita fyrirfram.

Karma sem tækifæri

Þegar menn tala um karma hugsar þeir oft um reiði Guðs, um refsingu, um þá hugmynd að ef þeir hafa komið illa fram þá þurfi þeir að þjást fyrir það. Þetta er enn ein afleiðingin af kenningum um vítiseld og fordæmingu sem settar hafa verið fram að undirlagi Lúsifers til að koma í veg fyrir sannkristna trú.

Karma er ekki refsing. Karma sem snýr aftur til okkar byggir einfaldlega á lögmáli orsaka og afleiðinga - fyrir hver rangindi sem við höfum framið verðum við að líta svo á að það gefi okkur ánægjulegt tækifæri í framtíðinni til að uppræta þau rangindi. Og við verðum að grípa tækifæri með gleði því hér er tækifæri til að jafna skuldir okkar við lífið.

Gjaldfallið karma gefur okkur dýrðlegt tækifæri til að verða frjáls, óháð, óeigingjörn og átta sig á afleiðingum orsaka sem við höfum stofnað til. Það er algjörlega eðlilegt og réttmætt að við súpum seyðið af því sem við höfum valdið öðrum. Ef við höfum verið ástrík eigum við skilið að finna ástina endurgoldna, ef við höfum sáð til haturs eða hryggðar þá snúa þessar kenndir líka aftur. Og þegar þær snúa aftur ættum við ekki að hafa nokkra tilfinningu fyrir því að vera beitt óréttlæti.

Því miður líta margir svo á að í lögmáli Guðs sé fólgin óvild og höfnun. Þeir sjá fyrir sér Guð sem hefur engin not fyrir okkur heldur sé einfaldlega löggjafi með reiddan refsivönd yfir mannkyninu. En karma er ekki refsing Guðs. Karma er birtingarmynd ópersónulegs lögmáls jafnt sem persónulegs. Tilgangurinn með því að bera karma okkar er að gera sér grein fyrir því að karma sé kennarinn okkar. Við verðum að læra af því hvernig og hvers vegna við misnotuðum lífsorkuna.

Þangað til að það rennur upp fyrir okkur að lögmál Guðs sé kærleikslögmál munum við líklega lenda í erfiðleikum. Ef við erum samvinnuþýð Þá verðum við þess áskynja að karma er í raun birting náðar, fegurðar og gleði, með öðrum orðið lögmál kærleikans. Þegar það agar okkur þá er það agi kærleikans. Þegar það verður ávöxtur í lífinu sem vottar framfarir okkar þá er það ávöxtur þessa kærleika.

Umbreyting á karma

Saint Germain kennir flýtileið til umbreytinga karma með fjólubláum loga heilags anda og að yfirstíga hringrás karma og endurfæðingar með einstaklingsbundinni leið Krists-verundarinnar til uppstigningar sem Jesús sýndi.

Sjá einnig

Endurfæðing

Hópkarma

Táknrænt karma

Karmísk undanbrögð

Karma í Biblíunni

Karmadrottnar

Til frekari upplýsinga

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, Lost Teachings of Jesus: Missing Texts • Karma and Reincarnation, bls. 173–77.

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, Lost Teachings on Your Higher Self, bls. 238–47.

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, The Path of Self-Transformation.

Heimildir

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, Saint Germain On Alchemy: Formulas for Self-Transformation, Orðasafn, sjá “Karma”.

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, The Path of Self-Transformation.

Elizabeth Clare Prophet with Erin L. Prophet, Reincarnation: The Missing Link in Christianity, 4. kafli.

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, The Masters and Their Retreats, sjá “Karmaráð.”

Mark L. Prophet and Elizabeth Clare Prophet, The Path to Attainment.

Elizabeth Clare Prophet, 31. desember, 1972; 29. júní, 1988.

Elizabeth Clare Prophet, “Prophecy for the 1990s III,” Pearls of Wisdom, 33. bindi, nr. 8, 25. febrúar, 1990.

  1. Gal. 6:7.
  2. Sálm. 8:5; Hebr. 2:7.
  3. Mahabharata 13.6.6, í Christopher Chapple, Karma and Creativity (Albanía: State University of New York Press, 1986), bls. 96.
  4. Honoré de Balzac, Seraphita, 3d útg., rev. (Blauvelt, N.Y.: Garber Communications, Freedeeds Library, 1986), bls. 159.
  5. Kisari Mohan Ganguli, þýð., The Mahabharata of Krishna-Dwaipayana Vyasa, 12 bindi. (Nýja Delí: Munshiram Manoharlal, 1970), 9:296.
  6. Svetasvatara Upanishad, í Prabhavananda og Manchester, The Upanishads, bls. 118.
  7. Juan Mascaró, þýð., The Dhammapada: The Path of Perfection (New York: Penguin Books, 1973), bls. 35.
  8. Brahmacharini Usha, samþ., A Ramakrishna-Vedanta Wordbook (Hollywood, Kalifornía: Vedanta Press, 1962), sjá "karma".
  9. The Encyclopedia of Eastern Philosophy and Religion (Boston: Shambhala Publications, 1989), sjá “karma”.
  10. Mascaró, The Dhammapada, bls. 67.
  11. Gal. 6:5, 7.
  12. Matt. 25:40.
  13. Sjá eldsdíkið.
  14. Matt. 25:41.
  15. Matt 7:2.